Kenniscafé Assen

Met het ondertekenen van de notariële akte riepen Frank Nuijens en ik Stichting Kenniscafé Assen in het leven. Het is een volgende stap in de ambitie om wetenschap ook buiten universiteitssteden toegankelijk te maken.

Ik kwam in 2014 voor het eerst in Assen. Met mijn vriendin bezocht ik een tentoonstelling in het Drents museum. ‘Je zou er toch maar wonen,’ dacht ik zoals meer Randstedelingen doen. Een paar jaar later kreeg mijn vriendin een aanstelling als postdoc in Groningen en we vestigden ons in, je raadt het al, Assen.

Inmiddels woon ik er bijna drie jaar. Met veel plezier. Misschien is het cognitieve dissonantie, maar met de geboorte van mijn dochter veranderde de wensen die ik aan mijn leefomgeving stel. En Assen past daar heel goed bij. Je krijgt hier veel huis voor je geld, de lucht is schoon, direct buiten de stad fiets je de natuur in en je komt geen stoplicht meer tegen. In Drenthe sta je zelden in de file, wordt er nauwelijks gebumperkleefd en mensen groeten elkaar op straat. Er hangt nog net geen touwtje uit de brievenbus.

Tot mijn vreugde bracht het lot ook mijn vakgenoot Frank Nuijens in Assen. Tijdens onze kennismaking met de lokale horeca ontsproot het idee om onze skills in te zetten voor de stad. Een half jaar later zetten we onze handtekening onder de notariele acte en is het bestaan van Stichting Kenniscafé Assen een feit. In het evenement komen een aantal door mij langgekoesterde wensen samen.

In de provincie

De meeste live evenementen over wetenschap vinden plaats in universiteitssteden. Voor science cafés, lezingen van Studium Generale en festivals over wetenschap moet je doorgaans naar steden als Amsterdam, Leiden of Utrecht. Dit zijn lovenswaardige initiatieven. Ze verrijken de lokale uitgaansagenda en zorgen ervoor dat wetenschappelijke kennis in de maatschappij terecht komt. Die kennis belandt echter vooral op de stoep van de universiteit.

In steden als Den Helder, Terneuzen en Assen is de universiteit ver weg. Dat maakt ze vanuit het perspectief van de wetenschapscommunicatie veel spannender. Een van mijn persoonlijke hoogtepunten (weliswaar niet commercieel, maar wel qua voldoening) was de avond die ik organiseerde in forenzenstad Almere. Het enthousiasme van het publiek én de sprekers was hartverwarmend. Voor mij liet het zien dat de vraag naar wetenschap buiten universiteitssteden wel degelijk bestaat. Bevestiging daarvan zie ik het succes van Science Café Deventer. Dit evenement trekt al twaalf jaar volle zalen met een programmering over wetenschap. In een provinciestad.

Van en voor de stad

Kenniscafé Assen wordt een evenement van en voor de stad. In de afgelopen maanden zijn we bij diverse potentiële partners op de koffie geweest en we werden doorgaans met hartverwarmend enthousiasme ontvangen. Een aantal van hen gaat met ons meedenken over voor de stad relevante invalshoeken, ze helpen ons lokale sprekers te vinden, ze geven toegang tot hun achterban en maken onze huisstijl en website. Bovendien hebben we een presentator gevonden die Assenaren uit de regionale media kennen.

Niet alleen science

De universiteit heeft geen monopolie op kennis. In ons kenniscafé bieden we ook ruimte aan experts van bijvoorbeeld bedrijven, hogescholen, de brandweer, de politie en het ziekenhuis. Samen kunnen zij een veelzijdig beeld geven van een onderwerp. Zowel wetenschappelijke kennis als praktijkinzicht dragen bij aan begrip. Bezoekers kunnen bij ons terecht voor het bevredigen van hun nieuwsgierigheid, maar ook voor ideeën die toepasbaar zijn op het leven van alledag.

Dat een diversiteit aan perspectieven werkt, ervoer ik tijdens mijn werk als radioredacteur van Hoe?Zo! Radio en later De Kennis van Nu. De thematische uitzendingen waarin een breed pallet aan deskundigen hun licht wierp op hetzelfde onderwerp sprongen er uit. Die magie voltrok zich ook tijdens de eerder genoemde avond in Almere. Daar was het thema slaap. Een fysiotherapeut vertelde over hoe je met je slaaphouding onder meer nekklachten kunt verhelpen, een arts liet zien dat de mens potentieel in winterslaap kan, een psychiater lichtte de link tussen slaapproblemen en depressie toe en een biofysicus vertelde over de relatie tussen nachtdiensten en kanker.

Direct contact

Belangrijk onderdeel van de vibe in Almere was de dynamiek tussen sprekers en publiek. Dat was mede de verdienste van presentator Karin van den Boogaert en de inrichting van de locatie. Ook voor Kenniscafé Assen hebben we een vakkundige presentator gevonden die het gesprek tussen sprekers en publiek op gang zal trekken. Bovendien werken we aan een format, de specialiteit van Frank, dat de interactie tussen publiek en sprekers faciliteert. Wij denken dat sprekers net zo goed van het publiek kunnen leren als andersom. In een tijd waarin online contact mensen vooral uit elkaar drijft, denken wij dat offline ontmoetingen van extra betekenis zijn. Die organiseren we graag.

Al met al zie ik Kenniscafé Assen als een spannend experiment in de wetenschapscommunicatie (het is natuurlijk ook gewoon heerlijk om op fietsafstand te doen wat ik het leukst vind). De lessen die we hier leren, zullen we zeker delen met onze collega’s in de Randstad. In de komende maanden werken Frank en ik toe naar de eerste editie die we plannen aan het begin van het culturele seizoen 2020 – 2021. Ideeën, suggesties, vragen en verzoeken zijn uiteraard welkom.

Wordt vervolgd.

Foto Hermen Visser en Frank Nuijens bij de notaris (c) Frank Nuijens